معمولاً داروهای ضدافسردگی جدیدتر، مطمئنترند و توسط بیماران بهتر تحمل میشوند. اغلب اثرات جانبی این داروها موقتی و بسته به مقدار مصرف است. بدین معنی که با کاهش مقدار مصرف، بهتر و با افزایش آن، بدتر میشوند.
اداره دارو و غذای آمریکا (FDA) هشدار داده است که داروهای ضدافسردگی میتوانند خطر خودکشی را در برخی افراد خاص افزایش دهند. دلیل این اثر جانبی به درستی شناخته شده نیست. امّا شاید دلیل آن این باشد که داروهای ضدافسردگی غالباً پیش از آن که اثرات جانبی افسردگی مثل غمگینی یا اضطراب را تخفیف دهند، اثرات جانبی فیزیکی (جسمی) افسردگی مثل خستگی را بهبود میبخشند. در برخی موارد، این به افرادی که سابقه اقدام به خودکشی داشتهاند، انرژی دوبارهای برای انجام عمل خود میدهد. به این جهت، این نکته حائز اهمیت است که افرادی که داروهای ضدافسردگی مصرف میکنند باید برای رفتارهای غیرمعمول، مورد مراقبت قرار داشته باشند.
غالباً اثرات جانبی در خلال مراحل اولیه درمان با داروهای ضدافسردگی روی میدهد. پزشک معمولاً توصیههای لازم را برای چگونگی مدیریت آنها به بیمار میکند. این اثرات جانبی عبارتند از:
خستگی. مصرف دارو قبل از خواب میتواند این اثر جانبی را کاهش دهد.
تهوّع. اگر دارو همراه با غذا مصرف شود کاهش مییابد.
افزایش وزن. خوردن غذاهای سالم و ورزش کردن میتواند این اثر جانبی را کاهش دهد. این اثر جانبی بیشتر با مصرف TCAها روی میدهد.
بیخوابی. مصرف دارو در صبحها میتواند به تخفیف این اثر جانبی کمک کند. این اثر جانبی بیشتر با مصرف SSRIها روی میدهد.
بیقراری. ورزش کردن میتواند به کاهش این اثر جانبی که بیشتر با مصرف SSRIها روی میدهد، کمک میکند.
یبوست. خوردن مواد فیبردار به کاهش این اثر جانبی کمک میکند. این اثر جانبی بیشتر با مصرف TCAها روی میدهد.
سرگیجه. مصرف دارو قبل از خواب میتواند به کاهش این اثر جانبی کمک کند.
خشکی دهان. جرعه جرعه آب خوردن، یخ مکیدن و آدامس جویدن میتواند به تخفیف این اثر جانبی کمک کند. این اثر جانبی بیشتر با مصرف TCAها روی میدهد.
اختلال جنسی. شامل کاهش میل جنسی و مشکل در رسیدن به اوج لذت در فعالیت جنسی (ارگاسم) است. این اثر جانبی به احتمال زیاد به هنگام مصرف SSRIها روی میدهد. تغییر داروی ضدافسردگی به دارویی که به اختلال جنسی ارتباطی نداشته باشد، مثل بوپروپیون، نفازودون یا میرتازاپین، و یا SNRIها میتواند به کاهش این اثر جانبی کمک کند.
چنانچه به طور ناگهانی مصرف داروهای ضدافسردگی قطع گردد، بیمار ممکن است با عوارض ترک مصرف روبرو شود. این عوارض معمولاً با خارج شدن دارو از سیستم بدن بیمار یا پس از آن که بدن بیمار فرصت کافی برای تنظیم خود با تغییر دارو را به دست آورد، از میان میرود. عوارض ترک مصرف، تقریباً همان اثرات جانبی دارو درمانی به علاوه سردرد، تحریکپذیری، اسهال و احساس سوزش است.
عارضه سروتونین، هر چند بسیار نادر است، امّا یک خطر جدّی در هر نوع دارو درمانی که باعث افزایش سطح سروتونین میشود است و باید هر چه سریعتر تشخیص داده شود. این عارضه غالباً بر اثر تأثیر متقابل دارویی (مثلاً مصرف همزمان MAOIها یا TCAها و SSRIها) روی میدهد. این وضعیت ممکن است نهایتاً به از بین رفتن عضلات و از کار افتادگی کبد بیانجامد. نشانههای اولیه شامل گیجی و سرخ شدن صورت است.
بوپروپیون که جزء NDRI هاست، کمترین اثر جانبی در زمینه امور جنسی را دارد و معمولاً باعث افزایش وزن نیز نمیشود. این دارو در موارد نادر، ممکن است باعث دلشوره یا بیقراری حرکتی (ناتوانی برای آرام نشستن) شود. اثرات جانبی متداول بوپروپیون شامل ورم روده و عرق کردن زیاد است.
SNRIها در موارد نادری ممکن است باعث افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب و گیجی شوند.
نفازودون که تعدیلکننده سروتونین است میتواند باعث گیجی یا تغییر دید (مثل تاری) گردد. نفازودون نباید برای بیمارانی که مشکل کبدی دارند تجویز شود. اداره دارو و غذا (FDA) در سال 2002 هشداری در مورد خطر از کارافتادگی کبد در بیمارانی که با نفازودون مداوا میشوند صادر کرد.
ترازودون که تعدیلکننده سروتونین است نیز میتواند باعث خوابآلودگی شدید شود و هر چند از طرف FDA برای درمان بیخوابی مورد تأئید قرار نگرفته است امّا مقدار کمی از آن همراه با دیگر داروهای ضدافسردگی بدین منظور تجویز میگردد. سایر اثرات جانبی ترازودون شامل سرگیجه، منگی، خشکی دهان و تاری دید است. این دارو همچنین میتواند باعث وخیمتر شدن مشکلات قلبی گردد. به علاوه، ترازودون تنها داروی ضدافسردگی است که میتواند باعث نعوظ دائم و دردناک در مردان گردد. نعوظ دائم ناشی از مصرف ترازودون ممکن است به خودی خود مرتفع نگردد و به عمل جراحی نیاز داشته باشد.
