محققان دانشگاه میسوری، روش جدید و بدون دردی را برای جایگزین کردن شیوه کنونی پر کردن دندان ارائه کرده‌اند که می‌تواند تا سال 2013 جایگزین روش رایج شود.کابوس دندانپزشکی، زندگی بسیاری از انسان‌ها را در سرتاسر جهان مختل کرده است، ترسی که همواره و در بدترین وضعیت مانع از مراجعه به دندانپزشک‌ها و ترمیم دندان های خراب میشود.
پر کردن دندان یک نوع از خدمات دندان پزشکی ترمیمی است که برای اصلاح ترک خوردگی های جزئی دندان، پوسیدگی دندان یا سایر آسیب های وارد شده به سطح دندان ها استفاده می شود. پر کردن دندان در این کلینیک با مواد همرنگ دندان انجام می شود، این پرکردگی ها کاملا ماندگار هستند.
دستگاهی (دستگاه لایت کیور) که برای پر کردن دندان با مواد همرنگ استفاده میشود با نورآبی یا بنفش رنگی که تولید می‌کند باعث سخت شدن ماده همرنگ دندان می‌گردد. در اصطلاح عامیانه از عبارت لیزر برای آن استفاده می شود در حالی که لیزر برای جراحی، سفید کردن دندان و گاهی تراشیدن دندان برای پرکردن دندان استفاده می شود.
مواد پر کننده
در گذشته پوسیدگی دندان با آمالگام ترمیم می‌گردید، این ماده نقره ای رنگ بوده و وقتی دندان با آن پر می شود، پر کردگی دندان کاملا مشخص خواهد بود. امروزه با پیشرفت علم دندانپزشکی نسل جدیدی از کامپوزیت‌ها به عرصه دندانپزشکی وارد گردیده که علاوه بر همرنگ بودن آن با دندان، استحکامی مانند آمالگام دارد.
پر کردن دندان با آمالگام معایبی دارد از جمله ایجاد بخش تیره روی دندان و احتمال پوسیدگی مجدد در مرز بین آمالگام و دندان به دلیل قرار گرفتن آمالگام در حفره دندانی. این درحالی است که استفاده از کامپوزیت به دلیل ایجاد همبستگی کامل با بافت دندان، احتمال بازگشت مجدد پوسیدگی را در مرز بین کامپوزیت و دندان حداقل می کند.
مواد پر کردن دندان از ترکیبی از مواد پلاستیکی و ذرات ریز شیشه ساخته می شوند. این مواد پر کننده توسط دندانپزشک با تاباندن نور آبی سفت می شوند. برای پر کردن غیر مستقیم، دندان پزشک دندان را آماده کرده و از آن یک قالب تهیه می کند. این روش برای پر کردگی های کوچک و بزرگ و بطور خاص دندان های جلوی دهان استفاده می شود
در این تکنیک از واکنش‌های شیمیایی برای ضدعفونی کردن حفره‌های ایجاد شده در دندان پیش از پر کردن آنها استفاده میشود. سپس حفره‌ها با موادی خاص و به شیوه‌ای پر می‌شوند که دوام آن بسیار بیشتر از دوام روشهای کنونی است. این به آن معنی است که دندان‌های پر شده نسبت به قبل از دوام بالاتری برخوردار خواهند بود.
پر کردن دندان ها با اشعه
حتما شما هم این روزها زیاد شنیده اید که بعضی ها می گویند: من پیش دندانپزشکم رفتم و او با اشعه یا لیزر دندان هایم را پر کرد، به طوری که اصلا معلوم نیست پر شده است.
این ماده ترمیمی تا مدت های طولانی، فقط آمالگام (همان مواد سیاه رنگ یا نقره ای) بود. اما در سال های اخیر با پیشرفت علم، موادی همرنگ دندان یا همان کامپوزیت ها به عرصه دندانپزشکی ترمیمی وارد شده اند. این ترمیم های همرنگ دندان به دلیل زیبایی که دارند، برای ترمیم دندان های جلویی مفید هستند.
کامپوزیت هایی که اکنون مورد استفاده قرار می گیرند در ابتدا به شکل خمیر هستند و کامپوزیت نوری نامیده می شوند، زیرا در حضور نور شروع به سفت شدن می کنند. کامپوزیت ها مخلوطی از مواد به نام مونومر هستند که این مونومرها در حضور نور سفت شده و تبدیل به ماده ای سخت به نام پلیمر می شوند.
همانطور که گفته شد، این کامپوزیت ها به شکل خمیر هستند که دندانپزشک می تواند آن ها را به راحتی در حفره تراش داده شده روی دندان قرار دهد و آن را به شکل دلخواه شکل دهد. سپس با استفاده از نور آن را پلیمریزه و به حالت سفت و سخت در می آورد.
پر کردن دندان با کامپوزیت
نوری که امروزه برای سخت شدن کامپوزیت ها استفاده می شود، طیف آبی نور مرئی است. پس بر خلاف آن که عده ای به اشتباه آن را لیزر یا اشعه ماورای بنفش می نامند، این نور همان نور مرئی است. این نور، قدرت نفوذ به حدود 2 میلیمتر از کامپوزیت را داراست.
پس دندانپزشک باید لایه به لایه، کامپوزیت را روی دندان بگذارد و هر بار حدود 20 تا 30 ثانیه نور آبی را بتاباند تا هر لایه سفت شود و بعد لایه بعدی را بگذارد. اگر کامپوزیت نور کافی دریافت نکند، ماده به خوبی سفت نمی شود و احتمال شکستگی در ترمیم و همچنین رنگ پذیری و تغییر رنگ آن در آینده وجود دارد.
بعد از سفت شدن کامپوزیت، دندانپزشک با استفاده از وسایل و برس های مخصوص، سطح آن را پولیش می کند تا زیبا و براق شود. از آنجا که رنگ های گوناگونی از کامپوزیت وجود دارد، دندانپزشک رنگی را انتخاب می کند که بیشترین شباهت را به رنگ دندان اولیه داشته باشد.
از دیگر مزایای کامپوزیت، علاوه بر زیبایی، این است که این ماده با استفاده از تمهیداتی که توسط دندانپزشک به کار بسته می شود، قابلیت چسبیدن به نسج دندان را دارد. همین امر باعث می شود تا نیاز نباشد که دندانپزشک تراش زیادی به دندان بدهد (بر خلاف آمالگام که نیاز به تراش نسج بیشتری از دندان دارد تا ترمیم از دندان جدا نشود). بنابراین با استفاده از کامپوزیت ها می توان بافت بیشتری از دندان را حفظ کرد.
از کامپوزیت علاوه بر ترمیم پوسیدگی ها، برای ترمیم شکستگی لبه دندان های جلویی، بستن فاصله های بین دندانی، تصحیح شکل دندان های بد فرم، و ارتودنسی برای چسباندن سیم های ارتودنسی ثابت، استفاده می شود.
مساله ای که طی کار کردن با کامپوزیت مهم است، این است که دندان مورد نظر و محیط اطراف آن باید تا جایی که امکان دارد خشک باشد تا حداکثر چسبندگی کامپوزیت با دندان فراهم شود. دندانپزشک این کار را با استفاده از پنبه و ساکشن های قوی انجام می دهد و بیمار نیز باید در این مرحله همکاری لازم را با دندانپزشک انجام دهد.
کامپوزیت ها را عموما در دندان های جلویی به کار می برند، چرا که مساله زیبایی در این دندان ها بسیار مطرح است.
امروزه کامپوزیت های جدیدی به بازار آمده اند که از استحکام بیشتری برخوردارند و می توان برای پر کردن دندان های خلفی هم از آن ها استفاده کرد.
نکته آخر این که ترمیم های کامپوزیتی باید هر ساله توسط دندانپزشک چک شوند تا در صورت به وجود آمدن هر گونه نقص در ترمیم، دندان مجددا ترمیم شود تا دچار پوسیدگی های ثانویه نگردد.
روش ترمیم
دندانپزشک فرآیند پر کردن دندان را با آماده کردن دندان و نواحی لازم اطراف آن به منظور بازیابی ناحیه آسیب دیده شروع می کند. در ادامه پوسیدگی یا آسیب وارد شده به دندان با ابزارهای معمول یا لیزر برداشته می شود و ناحیه مورد نظر برای حذف باکتری ها یا مواد باقی مانده بر روی آن (قبل از استفاده کردن ساختار ترمیمی برای دندان) تمیز می شود.
به دنبال آماده شدن دندان، دندان پزشک لایه های کامپوزیت را در محل قرار داده از پرتو دهی خاص برای سفت کردن هر لایه استفاده می کند. هنگامی که این فرآیند کامل شود، دندان پزشک مواد کامپوزیت را شکل می دهد تا به این ترتیب مواد پر کردن دندان بطور کامل با وضعیت دندان هماهنگ شوند. در نهایت دندانپزشک مواد کامپوزیت را صیقل می دهد تا از لک شدن و فرسایش سریع آنها جلوگیری کند.
