برداشتن خال در یک تقسیمبندی کلی خالها به دو دسته تقسیم میشوند: خالهای ملانوسیتی اکتسابی و خالهای ملانوسیتی مادرزادی خالهای ملانوسیتی اکتسابی شایعترین خالهایی که در محدوده صورت ایجاد میشوند، خالهای ملانوسیتی اکتسابی هستند که بهصورت معمول در صورت همه مردم وجود دارند. این نوع خالها مجموعهای از سلولهای رنگدانهداری هستند که بهطور گروهی دور هم قرار گرفتهاند و معمولاً به دنبال دوران بلوغ و دوران حاملگی ظاهر میشوند.
دو عامل در بروز خالهای ملانوسیتی اکتسابی مهم است:
الف) زمینه ژنتیکی: تعداد خالهایی که در طول عمر یک فرد در بدن یا صورتش ظاهر میشود، ارثی است. اما زمان بروز این خالها براساس زمینه ژنتیکی هر فرد فرق میکند.
ب) بعضی از عوامل محیطی باعث میشوند عامل ژنتیکی بروز خال از حالت بالقوه به بالفعل دربیاید و زودتر از زمان موعد ظاهر شوند. نور خورشید یکی از مهمترین عواملی است که در بروز زودتر خالهای ملانوسیتی اکتسابی نقش دارد، استفاده مرتب از ضد آفتاب و دوری از نور خورشید میتواند در پیشگیری موثر باشد.
● خالهای ملانوسیتی مادرزادی این نوع خالها از بدو تولد در بدن یا صورت افراد وجود دارند و اغلب بهصورت ضایعات برجسته سیاه یا قهوهای رنگ هستند. خالهای ملانوسیتی مادرزادی به سه دسته کوچک، متوسط، بزرگ (غولآسا) تقسیم میشوند. در خالهای ملانوسیتی مادرزادی بزرگ که اندازه آنها بالای ۲۰سانتیمتر است احتمال ایجاد ملانوسیت بدخیم زیادتر است. اینگونه خالها همیشه باید تحت نظر دکتر باشند.
● برداشتن خال از نظر زیبایی و طبی عدهای قادر به تحمل خالهایی که زیباییشان را تهدید میکند، نیستند و در نتیجه تصمیم به برداشتن خالهایشان میگیرند. دکتر «کامران بلیغی»، متخصص پوست و مو و عضو هیأت علمی دانشگاه علومپزشکی تهران در این باره میگوید: «برداشتن خال یا براساس ضرورت طبی صورت میگیرد و یا به خاطر زیبایی. یکسری خالها هستند که با تشخیص پزشک باید برداشته شوند. خالهایی که بهطور ناگهانی دچار تغییراتی مثل پیدا کردن حاشیه نامنظم، نامنظم شدن رنگ خال، پیدا کردن حاشیه غیر قرینه، خارش، التهاب، خونریزی و ... شوند، بایدتحت نظر پزشک و با انجام آزمایشهای لازم در این زمینه برداشته شوند. اما در حالت عادی اگر خال دچار هیچکدام از این تغییرات نشد، برداشتنش ضرورت طبی ندارد و ما توصیه نمیکنیم، مگر اینکه خود فرد به لحاظ زیبایی ظاهری دوست داشته باشد خالش برداشته شود.»
دکتر بلیغی ادامه میدهد: «بعضی از خالها ذاتاً بدخیم هستند و اغلب به مرحله بدی که میرسند که مریض به پزشک مراجعه میکند، اگر آن خال برداشته نشود، قطعاً خطرناک است. خالهای بدخیم ویژگیهایی دارند که میتوان آنها را از سایر خالها تشخیص داد. با آزمایش تکهبرداری آسیبشناسی میتوان متوجه بدخیمی خال شد.»
بعضی از متخصصین معتقدند که برای برداشتن خال چه با ضرورت طبی و چه به خاطر زیبایی باید آزمایشهای آسیبشناسی و پاتولوژی روی خال صورت بگیرد. دکتر «امیر هوشنگ احسانی» متخصص پوست، مو و لیزر و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران میگوید: «از لحاظ علمی و از نظر قانون طب، هر ضایعهای که از بدن برداشته شود، حتی اگر بدانیم کاملاً خوشخیم است باید روی آن آزمایشهای آسیبشناسی صورت بگیرد. هرچند در حال حاضر برداشتن خالها به منظور زیبایی، در بیشتر موارد بدون هیچ آزمایشی صورت میگیرد و همه چیز به تشخیص پزشک از روی ظاهر خال بستگی دارد.»
● روشهای برداشتن خال شاید شما هم یکی از افرادی باشید که قصد برداشتن خال صورت خود را دارند و دوست دارند قبل از برداشتن خالشان از کسانی که تجربه این کار را داشتند، سؤال کنند و ببینند آنها چه روشی برای برداشتن خالشان تجربه کردهاند. در حال حاضر روشهای مختلفی برای برداشتن خال وجود دارد، اما بهطور کلی روشهای علمی و شناختهشدهای که برای برداشتن خال وجود دارد به سه دسته تقسیم میشود:
۱) سوزاندن خال، ۲) جراحی ۳) لیزر.
سوزاندن، یکی از روشهای قدیمی برداشتن خال است. در این روش خال با دستگاه کوتر از طریق ایجاد گرما به وسیله جریان برق سوزانده میشود. از آنجایی که خالها معمولاً قسمتهای عمیقی در پوست دارند، این روش ممکن است فرورفتگی چاله مانندی را در سطح پوست ایجاد کند. روش سوزاندن خال که بیشتر در گذشته استفاده میشد، برای برداشتن خالهای ریز و سطحی کاربرد دارد، البته امروزه دستگاههای رادیو فرکانسی جایگزین دستگاههای کوتر شدهاند که باعث میشود بهکار بردن این روش اثر کمتری روی پوست بگذارد.
جراحی؛ این روش پرکاربردترین روش برای برداشتن خال در میان پزشکان است. در این روش با ایجاد بیحسی موضعی در محدوده خال، با تیغ جراحی یک برش ساده روی پوست ایجاد و خال از عمق پوست خارج میشود، سپس جای آن یک یا دو بخیه ظریف زده میشود. لیزر کردن؛ لیزر یک فنآوری جدید علمی است که در بسیاری جراحیها استفاده میشود و در برداشتن خال هم کاربرد دارد. روش لیزر در برداشتن خال مثل روش سوزاندن است، با این تفاوت که در این روش بهجای جریان برق از امواج لیزر برای تخریب یا تراش خال استفاده میشود.